سندرم تونل کارپال مچ دست چیست و چگونه درمان می شود؟

سندرم تونل کارپال مچ دست چیست و چگونه درمان می شود؟ شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با احساس سوزن سوزن شدن در دست های خود یا نواحی دیگر بعد از مراجعه به متخصص ارتوپد، اصطلاح سندرم تونل کارپال را شنیده باشید. با این وجود دقیقا نمی دانید که پزشک در رابطه با چه موضوعی صحبت می کند. سندروم تونل کارپال جزو مشکلاتی است که در اثر فشار به عصب مدیان یا همان میانی ایجاد می شود. در واقع این سندرم یکی از مشکلاتی است که دست و فعالیت روزمره شما را تحت تاثیر قرار می دهد. وقتی با چنین مشکلی روبرو می شوید، یک بی حسی و ضعف را در دست و به خصوص ناحیه مچ احساس می کنید. اقدامات متعددی برای درمان این مشکل وجود دارد که در این مطلب به هر یک از آنها اشاره ای خواهیم داشت. در این مطلب با بهره گیری از تجربیات دکتر مسعود میرکاظمی بهترین جراح سارکوم در تهران بهره خواهیم گرفت.

سندرم تونل کارپال چیست؟

گذرگاهی باریک توسط استخوان ها و رباط هایی که در ناحیه کف دست قرار دارند، احاطه شده که تونل کارپال نام دارد. زمانی که عصب نامبرده مدیان دچار فشار زیاد شود علائمی چون سوزن سوزن شدن و احساس خواب رفتگی را ایجاد می‌کند که آناتومی دست نیز در این مسئله تاثیرگذار است.

علائم سندرم تونل کارپال چیست؟

سوزن سوزن شدن دست

این علامت اینگونه است که در انگشتان دست به جز انگشت کوچک، احساس سوزن سوزن شدن یا همان گز گز ایجاد می کند. ممکن است این حس به حالتی شبیه به برق گرفتگی تبدیل شود. گاهی این علامت ها به سمت ناحیه بازو در حرکت هستند و پس از مدتی در این قسمت نیز گز گز یا بی حسی احساس می گردد. به طور کلی در برخی مواقع مانند رانندگی یا نگه داشتن روزنامه و یا تلفن همراه، این علائم بیشتر بروز می کنند. این سندروم با گذشت زمان پیشرفت کرده و اگر به آن بی توجهی شود تا جایی پیش میرود که فرد را از خواب بیدار می کند. فرد پس از بیداری بی حسی شدیدی را احساس می کند. گاهی این بی حسی به صورت دائمی با فرد باقی می ماند.

ضعف شدید

منظور از علامت ضعف در سندرم تونل کارپال این است که دست توان و قدرت لازم را نداشته و قارد به گرفتن یک شی با دست نخواهد بود. چرا که به طور ناخودآگاه از دست او می افتد. به دنبال آن ماهیچه های سفت کننده انگشت شست دچار آسیب شده و با ضعف و ناتوانی شدیدی روبرو می شوند.

علل ابتلا به سندرم تونل کارپال

وارد آمدن فشار به عصب مدیانی مهمترین دلیل این مشکل می باشد. تونل کارپال از مچ دست گذر کرده و از ساعد به سمت کف دست میرود. این عصب بر تمامی انگشتان غالب است به جز انگشت کوچک دست که هیچ سیگنال عصبی مرتبط با این اندام ندارد. سیگنال های عصبی سایر انگشتان، در اطراف شست، فرآیند حرکتی انگشتان را برقرار می کنند. در واقع فرقی ندارد که چه چیزی به عصب میانی فشار وارد می کند. هر شی یا عاملی که این عصب را تحت فشار قرار دهد، دلیلی برای پیدایش سندروم تونل کارپال به حساب می آید.

عوامل موثر در ایجاد سندرم تونل کارپال

عوامل آناتومیک

انواع شکستگی و یا آرتروز مچ دست که موجب تغییر فرم استخوان ها می شوkد.

تونل کارپال در برخی افراد کوچک تر از معمول هستند که احتمال ابتلا به این سندروم مربوط را افزایش می دهد.

بیشتر در بانوان مشاهده می شود و دلیل آن این است که فضای داخلی تونل کارپال بانوان نیز نسبت به آقایان کمتر است.

اختلالات عصبی یا التهابی

بسیاری از بیماری های رایج میان بانوان و آقایان که امروزه نیز بسیار شایع شده اند، اعصاب بدن را بیشتر تحت فشار و آسیب قرار می دهد. در نهایت به عصب مدیان آسیب وارد کرده و سندرم تونل کارپال را ایجاد می کند. بیماری های زمینه ای مانند دیابت که حتی منجر به آسیب مفصل زانو می شوند یا بیماری های عصبی و بیماری هایی که موجب به التهابات شدید مانند تیروئید می شوند، از این قبیل موارد هستند.

افزایش وزن بیش از حد

افراد چاق در مقایسه با سایر افراد نیز بیشتر به این مشکل دچار می‌شوند.

جلوگیری از سندرم تونل کارپال

در واقع روشی موثر و قطعی برای جلوگیری از پیدایش سندرم تونل کارپال وجود ندارد. با این وجود تکنیک های بسیاری برای مراعات با پیدایش این مسئله وجود دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم داشت.

افرادی که شغل و فعالیت های روزمره آنها بیشتر با دست هایشان است، باید به آرامی و مراقبت های خاصی با این اندام رفتار کنند. برای مثال برخی افراد زیاد با قلم سروکار دارند که باید مراقب باشند تا فشار زیادی برای گرفتن قلم در دست به خرج ندهند.

به طور مکرر، به دست ها خصوصا مچ و ساعد استراحت دهید. شاید تصور کنید که استراحت های چند دقیقه ای فایده ای در بر نداشته باشد اما همان مقدار نیز موثر است.

باید حواستان به فرم قرارگیری دست ها برای طولانی مدت باشید. دست ها نباید از مچ به سمت بالا و یا پایین به طور کامل خم شوند. برای مثال زمانی که موس در دست شما قرار دارد باید حتما از موس پد مناسب استفاده نمایید تا بر ناحیه مچ دست، فشار بیش از حد وارد نشود.

برای پیشگیری از درد و انقباضات، مچ و کف دست خود را گرم نگه دارید و از قرار گرفتن این ناحیه در معرض هوای سرد اجتناب کنید.

چه زمانی باید برای سندرم تونل کارپال به پزشک مراجعه کرد؟

زمانی که فردی هر یک از علائم ذکر شده را احساس کرد یا از خواب به دلیل احساس سوزش یا گز گز در ناحیه دستان خود از خواب بیدار شد، حتما با بهترین متخصص و جراح ارتوپد مراجعه کند. داشتن یک مشاوره و اطلاع از روشهای درمانی می تواند به کاهش عوامل خطرساز و مقابله با این مشکل کمک کند. دکتر مسعود میرکاظمی بهترین متجصص ارتوپدی و جراح مفصل در تهران است که این مشکل را با بکارگیری جدیدترین روش های درمانی برطرف می کند.

تشخیص سندرم تونل کارپال چگونه است؟

برای تشخیص این سندروم پزشک ابتدا با استفاده از معاینات فیزیکی، وضعیت مچ دست را ارزیابی می کند. هر علامت کوچکی مانند التهاب، تورم و درد را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین با استفاده از تست های خاص، سرعت انتقال پیام های عصبی را بررسی می کند. پزشک ممکن از روش های تخصصی تر برای تشخیص این مشکل استفاده کند که در ادامه به هر یک از آنها اشاره ای خواهیم داشت.

بررسی علائم عصب میانی

در این بررسی متخصص ارتوپد روی عصب میانی مچ دست شما ضربه هایی میزند تا احساس سوزن سوزن شدن در انگشتان دست شما ایجاد کند.

تست خم کردن دست

از این تست با عنوان تست فالن نیز یاد می شود. در این تست بیمار می بایست آرنج خود را روی میز قرار دهد و مچ دست خود را به صورت آزادانه به سمت جلو رها کند. افرادی که به سندرم تونل کارپال مبتلا باشند، در عرض شصت ثانیه انگشتان دست آنها بی حس و سوزن سوزن می شود.

استفاده از اشعه ایکس

در صورتی که محدودیت هایی برای حرکت دادن مچ دست شما ایجاد شده باشد، متخصص از شما می خواهد که عکسبرداری انجام دهید.

الکترومیوگرافی

در این روش با استفاده از تحریک عصب سعی می کنند حرکات عضلانی دست را بررسی و کنترل کنند. در مرکز مختلف از این تست به عنوان تست عصب یاد می شود.

درمان سندرم تونل کارپال

برای درمان این مشکل از دو تکنیک تهاجمی و غیر تهاجمی استفاده می‌کنند. انتخاب نوع درمان به علت ابتلا به این مشکل بستگی دارد که در زمان مشاوره و تشخیص بیماری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به عنوان مثال زمانی که این سندروم در اثر ضربه ایجلد می‌شود، از درمان غیرتهاجمی استفاده می‌کنند مانند مچ بند ها یا همان اسپیلنت که از فشار وارده بر مچ دست کاسته شود. درمان های تهاجمی مانند تزریق کورتیزون برای کاهش التهاب و کاسته شدن از میزان درد و ضعف و یا جراحی و سپس بهره وری از ورزش هایی برای تقویت عضلات که در نهایت اگر جراح ارتوپدی خوب انتخاب کرده باشید، نتیجه ای قطعی و مثبت خواهید گرفت.

درمان غیر جراحی

استفاده از آتل در طول روز و شب

مصرف داروهای ضد التهابی

تزریق کورتون

درمان با جراحی

جراحان برای روش جراحی معمولا از روش جراحی باز یا جراحی اندوسکوپیک استفاده می کنند. در جراحی آندوسکوپیک برش کوچکی روی دست فرد ایجاد می شود و از یان طریق جراحی انجام می شود. یک عمل سرپایی و با بی حسی موضعی می باشد. گاهی بیهوشی در حد یک چرت کوتاه انجام می شود و مانند یک بیهوشی کامل نیست. در این مدت که بسیار کوتاه است عصب میانی شما جراحی می شود.

روش دیگر کولونوسکوپی است که پس از جراحی شما ممکن است 24 الی 72 ساعت احساس درد داشته باشید که با مشکن کنترل می شود. شما پس از 4 الی 6 هفته می توانید به فعالیت های عادی خود برگردید اما از هر گونه فعالیت سنگین خودداری کنید. مدت زمان بهبودی به میزان مراقبت شما بستگی دارد و تا مدتی ممکن است علائم سندرم با شما بماند. پس از یکسال بهبودی حاصل خواهد شد و شما قدرت و احساس دست خود را خواهید داشت.

کلام پایانی

در نهایت می توان گفت سندرم تونل کارپال یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد کم و بیش با آن درگیر می شوند اما علت آن را خستگی می پندارند. در صورت مشاهده هر گونه علائم در مورد بیماری بهتر است هر چه زودتر به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. در این مطلب هر آنچه می توانست به شما در شناخت این مشکل از علائم تا درمان کمک کند را بیان کردیم. برای درمان و یا دریافت مشاوره می توانید به مطب دکتر مسعود میرکاظمی مراجعه فرمایید