جراحی پروتز زانو که با عنوان جراحی تعویض مفصل زانو و آرتروپلاستی زانو نیز شناخته می شود، از جمله جراحی های شایعی است که با برداشت مفصل آسیب دیده و جایگزینی مفصل مصنوعی به نام پروتز همراه می باشد. بزرگسالان در هر سنی می توانند برای انجام جراحی پروتز زانو اقدام کنند.جراحی به نام تعویض جزئی مفصل زانو می تواند در افراد جوان تر انجام شود، اما ممکن است نیاز باشد چند سال بعد این جراحی مجدد تکرار شود. در ادامه فیلم واقعی جراحی پروتز زانو با دکتر مسعود میرکاظمی متخصص ارتوپد و فوق تخصص جراحی تومور های عضلانی و استخوانی را ملاحظه می فرمایید.
چه زمانی نیاز است جراحی پروتز زانو انجام شود؟
جراحی تعویض مفصل زانو معمولا زمانی از سوی پزشک تجویز می شود که مفصل آسیب ببیند و یا دچار ساییدگی شود که در نتیجه از دامنه حرکتی کاسته می شود و فرد دردی را حتی هنگام استراحت در زانوی خود احساس خواهد کرد.
استئوآرتریت، یکی از شایع ترین دلایل انجام جراحی تعویض مفصل زانو می باشد. برخی دیگر شرایطی که با آسیب زانو همراه هستند، عبارتند از:
– آرتریت روماتوئید
– اختلالاتی که منجر به رشد غیر طبیعی استخوان می شوند
– مرگ استخوان در مفصل زانو در پی مشکلات ناشی از خونرسانی
– صدمات وارده به زانو
– دفرمه شدن زانو به همراه درد و تحلیل رفتن غضروف
جراحی پروتز زانو، جراحی بزرگ و پیچیده ای است و تنها در صورتی انجام می شود که سایر روش های درمانی مانند فیزیوتراپی و یا تزریق استروئید کمکی به تسکین درد و بهبود دامنه حرکتی بیمار نکرده باشد.
در چه مواردی جراحی تعویض پروتز زانو تجویز می شود؟
جراحی پروتز لگن و زانو در واقع جایگزینی مناسب برای درمان اختلالات حرکتی ناشی از آسیب های مفصلی است. جراحی تعویض مفصل زانو در موارد زیر از سوی پزشک تجویز می شود:
– زمانی که بیمار از درد، تورم و سفتی مفصل زانو رنج می برد و از میزان دامنه حرکتی کاسته شده است.
– زمانی که شدت درد به حدی می رسد که کیفیت زندگی و خواب بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد.
– زمانی که انجام فعالیت های ساده ای مانند خرید و یا راه رفتن برای بیمار دشوار خواهد شد.
– زمانی که فرد به دلیل درد و دیگر علائم، قادر به رفتن به محل کار خود نباشد.
اما نکته ای که وجود دارد این است که بیمار باید قبل از جراحی، با روند انجام جراحی و مراقبت های دوره نقاهت آشنا شده باشد.
آمادگی برای جراحی پروتز زانو
قبل از جراحی، سوابق پزشکی بیمار و ابتلا به هر گونه بیماری و اختلال مورد بررسی قرار می گیرد. به همین خاطر، مهم است که بیمار تمام تست های تجویز شده از سوی پزشک را انجام دهد. معمولا از بیمار خواسته می شود:
– شش تا هشت ساعت قبل از جراحی، از خوردن و آشامیدن مواد غذایی خودداری کند.
– مصرف داروهای رقیق کننده خون، مکمل ها و ویتامین ها باید از چند روز قبل، قطع شوند.
توصیه می شود روز جراحی فردی از دوستان و یا اعضای خانواده، بیمار را همراهی کند.
روند جراحی پروتز زانو
جراحی پروتز زانو به دو روش کامل و جزئی انجام می شود.
در تعویض کامل مفصل زانو، برشی در قسمت جلوی زانو در تماس با کاسه زانو زده می شود. انتهای آسیب دیده تبیا و فمور برداشته و پروتز قرار داده می شود. در واقع، در این روش هر دو سمت مفصل زانو تعویض خواهد شد.
در تعویض جزئی مفصل زانو، پروتز تنها جایگزین یک سمت آسیب دیده مفصل می شود، به همین خاطر، مدت زمان بستری بودن در بیمارستان و طول دوره نقاهت به مراتب کمتر خواهد بود.
دوره نقاهت و مراقبت های بعد از جراحی پروتز زانو
معمولا نیاز است بیمار سه تا پنج روز در بیمارستان بستری بماند، اما طول دوره نقاهت متغیر است و به عواملی از قبیل شرایط جسمانی بیمار و نوع جراحی بستگی دارد.
بعد از مرخص شدن از بیمارستان، تمام نکات و دستورات گفته شده از سوی پزشک باید رعایت شود.
یکی از نکات مهم این است که بیمار بعد از جراحی، هنگام راه رفتن از عصا و یا واکر استفاده کند تا فشار کمتری به زانو وارد شود. معمولا بیمار بعد از گذشت شش هفته می تواند به تنهایی و بدون کمک عصا راه برود.
شش تا هشت هفته بعد از جراحی، رانندگی بلامانع خواهد بود.
شرکت در جلسات فیزیوتراپی یکی از مهم ترین اقداماتی است که بیماران باید به آن اهمیت دهند. انجام این قبیل تمرینات می تواند به بهبود دامنه حرکتی و تقویت قوای عضلانی کمک کند.
به مرور شاهد محو شدن جای اسکار خواهیم بود.
ممکن است برخی بیماران تا چند هفته بعد از جراحی، دردی را در زانوی خود احساس کنند که مصرف داروهای مسکن تجویز شده از سوی پزشک، به تسکین درد کمک خواهد کرد.
Source:
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
با سلام وخسته نباشید خدمت استاد گرامی دلایل علمی تعویض مجدد پروتز زانو بعد از ۱۰-۱۵سال لطفا بیان کنید. باتشکر
سلام و عرض ادب
در برخی موارد بیمار به نکات مراقبتی توجهی ندارد و این شرایط او را تشدید و مفصل را دچار آسیب می کند. علاوه بر اینکه مفصل خود بیمار نیز آسیب بیشتری میبیند.