تزریق پی آر پی حدود 20 سال است که وارد پزشکی مدرن شده. اما این روش هم مانند هر روش جدید دیگری ابتدا مورد بی توجهی قرار گرفت. با گذشت زمان و انجام تحقیقات متعدد محبوبیت این درمان روز به روز بیشتر شد و افراد زیادی از این روش بهره جستند تا جایی که خیلی از ورزشکاران برای رفع مصدومیتهای خود از تزریق پی ار پی استفاده کردند.
پی آر پی (prp) چیست؟
پی آر پی مخفف عبارت انگلیسی PLASMA RICH PLATELET می‌باشد. در این روش پلاسمایی که سرشار از پلاکت است را به منطقه‌ی مشخصی از بدن تزریق می‌کنند. در این درمان می‌خواهیم بدن از توان بیولوژیک خود برای ترمیم بافت‌ها و بازسازی سلول‌هایش استفاده کند چرا که پلاکت‌ها حاوی مواد رشدی با خاصیت ترمیم کنندگی بالا می‌باشند.
تزریق پی آر پی کاربرد ثابت شده‌ای در درمان بیماری‌های مربوط به غضروف و لیگمان ها دارد. آرتروز زانو و آرتروز مچ پا، صدمات منیسک و رباط‌های زانو، صدمات تاندون‌های شانه و التهابات و دردهای آرنج مانند آرنج تنیس بازان و خار پاشنه پا از جمله مشکلاتی هستند که برای درمانشان از پی آر پی استفاده میشود.
توانایی بدن در ترمیم بافت‌ها
احتمالا برای هر کدام از ما پیش آمده که دست خود را ناگهانی با چاق بریده ایم اما هیچ مشکل خاصی برای ما به جد نیامده است، چرا که پس از مدتی زخم ترمیم شده و حتی ممکن است اثری هم از آن بعد از گذشت مدتی مشاهده نشود. در واقع بدن قادر است که اکثر بافت‌های خود از جمله پوست را ترمیم کند اما وقتی نوبت به غضروف و مفاصل می‌رسد این رند سخت شده حتی بدن با سرعت ترمیم کندتر و سخت کار می‌کند. لذا متخصصان برای این که بهبودی به شکل موثرتری اتفاق بیافتد از پی آر پی کمک می‌گیرند. مخصوصا برای ورزشکاران که بحث زمان دوران نقاهت اهمیت زیادی برایشان دارد.
تاثیرات پی آر پی
پی آر پی با خاصیت ترمیمی خود باعث میشود که تا طی چند هفته یا نهایتا چند ماه پس از تزریق روند بهبودی تکمیل شود. به این ترتیب شما بعد از تزریق، روند بهبودی خود را احساس خواهید کرد به این شکل که درد شما کم میشود و وضعیت راه رفتنتان اصلاح میگردد.
انواع پی آر پی
دو نوع پی ار پی سرخ و کهربایی وجود دارد. این نکته ناگفته نماند که دردی که بعد از تزریق به وجود می‌آید ناشی از واکنش طبیعی بدن است و تا حدی غیر قابل اجتناب است. اما به میزان بسیار کمی محل تزریق و مهارت دکتر نیز می‌تواند در میزان درد اثر گذار باشد.
prp سرخ
در پی ار پی سرخ، گلبول‌های قرمز و سفید بیشتری نسبت به نوع دیگر وجود دارد که در این راستا درد و التهاب هم بیشتر میشود.
prp کهربایی
در پی ار پی کهربایی میزان این سلول‌ها کمتر است، در نتیجه مدت زمانی که درد شعله‌ور میشود، کاهش پیدا می‌کند.
درمان التهاب مفصل زانو با کمک تزریق پی ار پی
بیشتر تحقیقاتی که در مورد اثر گذاری پی ار پی انجام شده بر روی کسانی بوده که مشکل التهاب زانو داشته‌اند. کمر درد و زانو درد دو تا از شایع‌ترین مشکلاتی هستند که دردهای مستمر و ماندگاری را برای افراد ایجاد می‌کنند.
فرایند درمان با تهیه‌ی نمونه‌ی خون آغاز میشود. سپس نمونه خون را درون دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌دهند تا ضمن چرخش سریع دستگاه مشتقات خونی از هم جدا شوند. سپس پزشک پلاکت‌ها را جدا می‌کند و با مقدار کمی از پلاسمای خود فرد ترکیب مینماید به این ترتیب پلاسمایی به دست می‌آید که بسیار بیشتر از حالت عادی پلاکت دارد. سپس این پلاسمای غنی از پلاکت به شکل مستقیم به زانو تزریق میگردد. این مواد باعث تحریک تولید فیبروبلاست و سلول‌های اندوتلیال میشوند و در نهایت کمک می‌کنند که التهاب زانو کاهش پیدا کند. عامل‌های رشد موجود در سرم همچنین خون رسانی به زانو را افزایش می‌دهند در نتیجه ضمن تغذیه و خون رسانی مناسب به زانو ضایعات موجود در ناحیهی آسیب دیده نیز خارج میشوند.
شروع سریع درمان با پی ار پی
تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت در درمان استئوارتریت موثر می‌باشد مخصوصا اگر در مراحل اولیه انجام شود. به طور کلی هر چه که سن بالاتر می‌رود دیواره‌های غضروف و مفاصل نازک و چروکیده میشوند. این نازک شدن باعث میشود که اصطحکاک بین استخوان‌ها در مفاصل زیاد شود. در چنین شرایطی زائده‌های استخوانی، درد و التهاب ایجاد میشود که گاهی این عوارض ممکن است که جبران پذیر نباشند. بنابراین هر چه سریع‌تر درمان را آغاز کنید احتمال بهبودی نیز بیشتر میشود.
تفاوت تزریق پلاسما با تزریق کورتیزون و جراحی
همان طور که گفتیم پلاسمای تزریقی در روش پی ار پی از نمونه خون بدن مراجع گرفته میشود در نتیجه یکی از مشتقات خونی بدن است. 3 تا 7 روز بعد از تزریق به نظر می‌رسد که مشکل فرد بدتر شده و درد افزایش پیدا می‌کند بعد از طی پروسه‌ی یک هفتگی درد تسکین می‌باید. در حالی که پس از تزریق استروئید فرد احساس می‌کند بهبود پیدا کرده است اما بعد از چند هفته مجددا درد باز خواهد گشت. جراحی هم اثر خوبی دارد اما دردسرها و دردهایی دارد که باعث میشود هیچ گاه اولین و بهترین گزینه‌ی درمان نباشد.
ماندگاری آثار پی آر پی
میزان عارضه‌ی این روش بسیار کم است چرا که از نمونه‌ی خون خود فرد استفاده میشود و احتمال ایجاد پاسخ‌های آلرژیک و خود ایمن بدن پایین است. در ضمن این که تزریق پی ار پی باید در یک محیط کاملاً استریل انجام شود که هیچ مشکلی به وجود نیاید. ماندگاری این روش بالا است و شما بعد از تزریق و تکمیل روند بهبود مشکلی نخواهید داشت.
چه زمانی تزریق پی آر پی می‌تواند مثمر ثمر واقع گردد؟
کماکان نظریه های ضد و نقیض زیادی در مورد اثربخشی تزریق پی ار پی وجود دارد و ممکن است که این روش برای هر کسی نتیجه‌ی دلخواه را نداشته باشد. حتی کسانی که تزریق باعث بهبودشان شده است نیز میزان اثر بخشی متفاوتی را تجربه می‌کنند در واقع فاکتورهای متعددی هستند که می‌توانند میزان اثر بخشی این روش را تحت تاثیر قرار دهند.
شاید از خود بپرسید که حال تکلیف چیست پی ار پی انجام دهیم یا نه. در جواب باید گفت که قطعا پی ار پی یک درمان پیشنهادی و مکمل برای انواع بیماری‌ها و مشکلات مفصلی می‌باشد. و خیلی از افراد هستند که از این تزریق جواب گرفته‌اند بنابراین ممکن است با توجه به وضعیت بیمار پزشک صلاح را در انجام تزریق ببیند.
موارد ممنوع بعد از تزریق پی آر پی
قطعا بعد از انجام هر نوع روش درمانی یا زیبایی باید موارد مراقبتی را رعایت فرمایید تا نتیجه ای بهتر حاصل شود ضمن اینکه ماندگاری نیز افزایش یابد.
- اگر بعد از انجام پی ار پی احساس درد داشتید از استفاده کیسه آب گرم یا یخ نیز جدا خودداری فرمایید.
- در روز های ابتدایی پس از تزریق تا هفته های اول حرکات مفاصل زانو را محدود کنید.
- 72 ساعت بعد از انجام prp اجتناب کنید.
- از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری فرمایید.
آیا تزریق prp به زانو خطرناک است؟
این روش یکی از سالم ترین و بی عارضه ترین روش های درمانی موجود برای التهابات مفاصل زانو است که به بهبود سریع مفصل کمک شایانی دارد. منشا Prp از خون انسان است به همین دلیل آسیب و ضرری برای فرد ازنظر بیماری و عفونت هیچگاهایجاد نخواهد کرد.
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
0 دیدگاه