کیست استخوان و انواع آن یکی از موضوعاتی است که قصد داریم درباره آن اطلاعاتی در این مقاله برای شما شرح دهیم. کیست استخوان در واقع حفره ای است که با مایع انباشته شده و در بافت استخوانی شکل میگبرد و هرگز به بافت استخوانی تبدیل نمیشود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم و انواع کیست استخوان تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
کیست استخوان چیست؟
کیست استخوان یک تومور خوش خیم محسوب شده و اگر بخواهیم به طور ساده آن را شرح دهیم یک حفره است که در داخل استخوان تشکیل شده و داخل آن از یک مایع کاهی رنگ پر شده است. آمار ابتلا کودکان و نوجوانان به کیست های استخوانی بیشتر از سایر گروه های سنی بوده و بیشتر در سنین زیر بیست سال دیده میشود. کیست استخوان در اغلب موارد در بالای استخوان بازو یا ران به وجود میآید ولی در برخی موارد نیز در لگن، استخوان تالوس یا پاشنه هم دیده میشود.
انواع کیست های استخوانی
کیست های استخوانی انواع مختلفی دارد که در زیر به معرفی آن ها میپردازیم:
کیست نقص قشر فیبری
یکی از ضایعه های کیستیک که در بافت استخوانی رخ میدهد، مرتبط با نقایص قشر فیبری میباشد. این کیست خوش خیم محسوب شده و در مورد آن جای نیست. این نوع از کیست استخوانی در قشر استخوان یا لبه ی خارجی آن به وجود آمده و بیشتر در اندام های تحتانی به وجود میآید.
فیبروم های غیر مولد
فیبروم غیر استخوانی یا NOF هسته استخوان یا قسمت میانی بوده که موفق به تبدیل بافت استخوانی نشده است. این کیست استخوانی دارای ساختاری فیبری بوده و در دسته کیست های استخوانی کم علامت قرار میگیرد. بیشتر مبتلایان به این نوع از کیست هیچ احساس دردی تجربه نمیکنند. کیست های غیر مولد همان طور که از نامشان پیداست خوش خیم بوده و اغلب در رده سنی کودکان دیده میشود. این کیست معمولا در در اندام تحتانی یا لگن رشد کرده و بیشتر در کودکان 5 تا 15 ساله دیده میشود.
کیست تک اتاقی
کیست استخوانی تک اتاقی در بیشتر موارد نزدیک صفحه رشد و استخوان بازو مشاهده میشود. این کیست در بیشتر موارد نیاز به درمان نداشته و به مرور زمان کوچک شده و از بین میرود. در اغلب موارد کیست تک اتاقی تنها در کودکان در حال رشد به وجود میآید.
کیست آنوریسمال
کیست استخوانی آنوریسمال کیستی پر از خون و مایع استخوان است که در گروه سنی نوجوانان شایع تر بوده و کمتر در بزرگسالان دیده میشود. به علت این که کیست آنوریسمال ،ضایعه استخوانی واکنشی بوده، بنابراین همراه با تورم و درد همراه بوده و با این علائم خود را در این ناحیه نشان میدهد. کیست های آنوریسمال معمولا با نمونه برداری و سی تی اسکن تشخیص داده میشود.
علائم کیست استخوان
در بیشتر موارد این کیست ها علامتی ندارند و میتوانند استخوان را منبسط و ضعیف کند. استخوانی که در توسط کیست ضعیف شده باشد، میتواند تنها با یک آسیب جزئی بشکند که به این نوع از شکستگی، شکستگی پاتولوژیک گفته میشود. در صورت شکستگی استخوان با علائم دیگری مانند درد، ورم، کبودی، رنگ پریدگی پوست نواحی استخوان و یا مفصل، خم و کج شدن استخوان مربوطه میباشد. گاهی اوقات به علت وجود کیست، دیواره استخوان بسیار نازک شده و ممکن است در حین فعالیت بدنی یا راه رفتن برای فرد درد ایجاد شود.
کیست استخوان در کودکان شایع است؟
کیست استخوان در کودکان و نوجوانان شایعتر است، بهویژه در سنین رشد. این کیستها معمولاً در استخوانهای بلند مانند استخوان ران (فمور) یا بازو (هومروس) ایجاد میشوند. رشد سریع استخوانها در این دوران میتواند احتمال ایجاد کیست استخوان را افزایش دهد. دو نوع رایج کیست استخوان در کودکان عبارتند از:
- کیست ساده استخوان (کیست منفرد): بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود و معمولاً بدون درد است، مگر اینکه منجر به شکستگی شود.
- کیست آنوریسمی استخوان: که کمی نادرتر است و ممکن است باعث درد یا تورم شود.
تشخیص کیست استخوان
در اغلب موارد پزشک برای تشخیص کیست استخوان آزمایش های تصویربرداری از همه مهمتر اشعه ایکس را تجویز میکند. اشعه ایکس تصاویر واضحی از ساختارهای متراکم مانند استخوان را نشان میدهد. در موارد خاص برای ارائه تصاویر دقیق تر از کیست، اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) تجویز میشود. اگر با انجام این آزمایشات پزشک به نتیجه ی مورد نظر خود نرسد ممکن است با بیوپسی، نمونه ای از مایع درون کیست گرفته شده و در زیر میکروسکوپ بررسی شود. برای معاینه و تشخیص کیست استخوان حتما به بهترین متخصص ارتوپد تهران مراجعه کنید.
کیست استخوان خطرناک است؟
کیست استخوان به طور کلی یک توده غیرطبیعی در داخل استخوان است که معمولاً خوشخیم و غیرسرطانی است. با این حال، میزان خطر آن بستگی به نوع کیست، محل قرارگیری و اثراتی که بر استخوان یا ساختارهای اطراف دارد، دارد.
کیستهای ساده استخوان، مانند کیستهای آنوریسمال یا تک حفرهای، معمولاً خطرناک نیستند، اما میتوانند منجر به تضعیف استخوان شوند و خطر شکستگی افزایش یابد. اگر کیست به موقع تشخیص داده و درمان نشود، ممکن است به مشکلاتی مانند تغییر شکل استخوان یا درد مزمن منجر شود. در موارد نادر، کیستهایی که با عفونت یا تغییرات غیرطبیعی همراه باشند، ممکن است خطرناکتر شوند و نیاز به درمان فوری داشته باشند. بهترین راه برای ارزیابی خطر کیست استخوان، مراجعه به متخصص ارتوپدی و انجام تصویربرداریهای لازم مانند رادیوگرافی، MRI یا سی تی اسکن است تا وضعیت کیست به دقت بررسی شود.
درمان کیست های استخوانی
روش های متعددی برای درمان کیست های استخوانی وجود دارد که پزشک عوامل متعددی مانند اندازه کیست، استحکام استخوان و سطح فعالیت فرد را مورد بررسی قرار داده و بهترین روش درمانی را انتخاب میکند. اغلب کیست های استخوانی با گذشت زمان و طی بازه ی زمانی 6 ماهه برطرف میشوند. اگر کیست بزرگتر شود یا در مکانی باشد که ممکن است باعث شکستگی شود، پزشک روش جراحی را برای درمان انجام میدهد. در زیر روش هایی که پزشک برای جراحی مورد استفاده قرار میدهد را بیان میکنیم.
- آسپیراسیون و تزریق: در این روش پزشک برای تخلیه کردن مایع سوزن هایی را داخل کیست کرده و موادی به کیست تزریق میکند تا احتمال بازگشت کیست کاهش پیدا کند. گاهی اوقات، یک سری تزریق در طول چند ماه انجام میشود.
- کورتاژ و پیوند استخوان: در این روش کیست آسپیره شده و سپس از استخوان خارج میشود. پس از کورتاژ ممکن است پزشک سوراخ را با پیوند استخوان پر کند. این استخوان از یک اهداکننده (آلوگرافت) یا از استخوان دیگری در بدن فرد (اتوگرافت) گرفته میشود. در مواردی ممکن است پزشک از مخلوط سیمان استخوان برای پرکردن سوراخ استفاده کند.
بعد از درمان معمولا چند ماه طول میکشد تا استخوان بهبود یابد. احتمال دارد پزشک به شما توصیه کند برای مدتی از انجام فعالیت های ورزشی که میتوانند باعث آسیب به استخوان شوند، اجتناب کنید. همچنین ممکن است به مدت چند سال به صورت منظم از استخوان عکس برداری کنید تا روند بهبودی آن مورد بررسی قرار گیرد.
مدت زمان درمان کیست استخوان چقدر است؟
مدت زمان درمان کیست استخوان بستگی به نوع و محل کیست، اندازه آن و روش درمان انتخابی دارد. در برخی موارد، درمان ممکن است چند ماه طول بکشد، در حالی که در موارد دیگر، ممکن است درمان نیاز به زمان بیشتری داشته باشد. در اینجا چند نکته کلی در مورد مدت زمان درمان کیست استخوان آورده شده است:
- کیستهای کوچک و بدون علائم: در برخی موارد، کیستهای استخوانی کوچک که هیچ علامت قابل توجهی ندارند، ممکن است نیازی به درمان فوری نداشته باشند و تنها تحت نظر پزشک قرار گیرند. این نوع کیستها ممکن است خود به خود بهبود یابند یا هیچ تغییری در آنها ایجاد نشود. در چنین مواردی، ممکن است پزشک پیشنهاد کند که هر چند ماه یکبار برای بررسی وضعیت کیست مراجعه کنید.
- کیستهای بزرگ یا دردناک: اگر کیست بزرگ باشد یا علائم خاصی مانند درد یا ضعف استخوانی ایجاد کند، درمان فعالتر ممکن است لازم باشد. این درمانها میتوانند شامل جراحی، درمان دارویی یا روشهایی مانند تزریق مواد به داخل کیست (مثل استخوانسازی مصنوعی) باشند. این نوع درمانها معمولاً به زمان بیشتری نیاز دارند و ممکن است بسته به وضعیت کیست، چند ماه طول بکشند.
- جراحی برای برداشتن کیست: اگر کیست نیاز به جراحی داشته باشد، فرآیند درمان ممکن است به چندین هفته تا چند ماه زمان نیاز داشته باشد. این زمان برای بهبودی پس از جراحی و انجام فیزیوتراپیهای احتمالی است.
کیست استخوان به خودی خود بهبود پیدا نمیکند؟
کیست استخوان معمولاً به خودی خود بهبود پیدا نمیکند، بهویژه اگر اندازه آن بزرگ باشد یا در استخوانهایی که وزن بدن را تحمل میکنند (مانند ران یا ساق پا) قرار داشته باشد. برخی کیستها ممکن است در کودکان و نوجوانان که استخوانهایشان در حال رشد است، به مرور کوچکتر شوند یا از بین بروند، اما این وضعیت همیشه قابل پیشبینی نیست.
اگر کیست استخوان درمان نشود، ممکن است باعث ضعف استخوان و افزایش خطر شکستگی شود. در مواردی نیز ممکن است درد، تورم یا تغییر شکل استخوان ایجاد کند. درمان کیست استخوان اغلب به نوع و اندازه کیست، سن بیمار و محل قرارگیری آن بستگی دارد. گزینههای درمانی شامل تزریق دارو، تخلیه کیست، جراحی یا پیوند استخوان است. به همین دلیل، برای اطمینان از عدم پیشرفت مشکل، نظارت پزشک و پیگیریهای منظم ضروری است.
کیست استخوان با سرطان مرتبط است؟
کیست استخوان به طور کلی با سرطان مرتبط نیست. کیستهای استخوان معمولاً ضایعات خوشخیم (غیرسرطانی) هستند که در داخل استخوانها تشکیل میشوند و اغلب بدون درد یا علائم جدی ظاهر میشوند. تفاوتهای اصلی بین کیست استخوان و سرطان:
- طبیعت خوشخیم کیستها: کیستهای استخوان، مانند کیست ساده یا کیست آنوریسمی، بهندرت به بافتهای اطراف گسترش مییابند یا رفتار تهاجمی نشان میدهند.
- سرطان استخوان: برخلاف کیست، سرطان استخوان (مانند استئوسارکوم یا کندروسارکوم) رشد سریعتر و تهاجمی دارد و ممکن است باعث علائمی نظیر درد شدید، تورم و شکستگیهای غیرمعمول شود.
ورزش کردن برای افراد دارای کیست استخوان مضر است؟
ورزش کردن برای افراد دارای کیست استخوان به طور معمول مضر نیست، اما باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. در حقیقت، در بسیاری از موارد، ورزش میتواند به تقویت عضلات اطراف ناحیه آسیب دیده و بهبود دامنه حرکت کمک کند. با این حال، بسته به نوع و محل کیست، محدودیتهایی وجود دارد که باید رعایت شوند.ورزشهای سبک مثل پیادهروی، شنا و دوچرخه سواری میتوانند مفید باشند زیرا فشار کمی به استخوانها وارد میکنند و به تقویت عضلات کمک میکنند.
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
۰ Comments