درباره فتق دیسک کمر بیشتر بدانیم

فتق دیسک کمر همان پارگی و یا بیرون زدگی دیسک کمر است.مهره های ستون فقرات ما توسط اجزایی به نام دیسک از یکدیگر جدا شده اند.این دیسک ها باعث انعطاف پذیری ستون فقرات می شوند.اما اگر یکی از این دیسک ها به دلایلی آسیب ببیند، دچار تورم و پارگی می شود که به آن فتق دیسک کمر می گویند.

علائم فتق دیسک کمر چیست؟

فتق دیسک کمر معمولا با علائمی مانند  پا درد،کمر درد و احساس بی حسی و گزگز در پاها خود را نشان می دهد.این عارضه همچنین ممکن است باعث فشار آوردن بر اعصاب ستون فقرات شود و باعث ایجاد یکسری علائم عصبی مانند عدم تعادل در راه رفتن و ایستادن و یا ناتوانی در بلند کردن پاها شود.

سایر علائمی که در پارگی دیسک کمر به وجود می آید عبارتند از :

• درد و اسپاسم عضلانی
• بوجود آمدن درد در عصب سیاتیک که از قسمت پایین کمر
• علت و عوامل ایجاد کننده خطر
• عدم کنترل روده یا مثانه

چگونه پارگی دیسک کمر را تشخیص دهیم؟

در ابتدا علائم وسوابق بیمار توسط پزشک بررسی می شود.همچنین قدرت عضلانی و واکنش های بدن در حالت های مختلف به واسطه معاینات پزشکی ارزیابی می شود.پزشکان برای تشخیص فتق دیسک کمر از روشهای تصویر برداری مانند X-RAY ، سی تی اسکن و MRI استفاده می کنند.

الکترومیوگرافی (EMG) نیز یکی از روشهای تشخیص است که فعالیت عضلات و اثر فتق دیسک بر ریشه های اعصاب را  با استفاده از سوزن های کوچک بررسی می کند.

علت بیرون زدگی دیسک کمر چیست؟

فتق دیسک کمر ممکن است بر اثر آسیب های ناگهانی  مانند بلند کردن اجسام به صورت نادرست و یا انجام فعالیت های سنگین ایجاد شود.از طرفی اضافه وزن می تواند باعث فشار اضافی بر دیسک ها در قسمت پایینی کمر شود.

همچنین ساییدگی مفصل با افزایش سن می تواند از عوامل ایجاد کننده دیسک کمر باشد.

درمان قطعی فتق دیسک کمر

بعد از انجام آزمایشات بالینی و تصویر برداری ومشخص شدن فتق دیسک توسط پزشک بهترین روش درمانی را برای بیمار تجویز می کند.

جراحی فتق دیسک کمر

در صورتی که روش های غیر جراحی تاثیری نداشته باشد و آسیب دیدگی عصبی ایجاد شده باشد جراحی می تواند گزینه مناسبی برای درمان باشد.

روش های مختلف جراحی پارگی دیسک کمر

دیسککتومی:

درروش دیسککتومی قسمتی از دیسک ستون فقرات برداشته می شود. این روش به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری شدن انجام می شود.

لامینکتومی:

این روش جراحی به منظور ایجاد فضای بیشتر برای عصب  به واسطه برداشتن لامینای یکه یا چند مهره انجام می شود که ممکن است با دیگر روش ها مورد استفاده قرار گیرد.

فیوژن ستون فقرات:

نوعی روش جراحی است که با حداقل تهاجم یک یا چند مهره به یکدیگر وصل می شوند.

فورامینوتومی:

در این روش که ممکن است با روش های دیگر همزمان انجام شود سعی بر اینست که فشار عصبی وارده را با حذف قسمتی از استخوان اطراف ریشه عصبی کم کرد.

اثرات دیسک کمر بر حاملگی

1. افزایش وزن می تواند  باعث تشدید فتق یا پارگی دیسک شود و بنابراین یکی از مشکلات اشخاص بارداری که دچار این بیماری شده اند کمر درد و پا درد در طول  دوره بارداری است
2. در افرادی که دچار پارگی دیسک هستند افزایش وزن بارداری می تواند باعث سندروم پیریفورمیس و سیاتیک کمر شود.
3. در زنان باردار بزرگ شدن جنین، باعث می شود که رحم در داخل لگن بزرگتر شود و به اعصاب نخاعی در مهره های کمری و خاجی فشار وارد کند.

دکتر مسعود میرکاظمی

متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه