سیاه شدن سر استخوان ران که با عنوان استئونکروز ران نیز شاخته می شود، شرایطی است که در آن خونرسانی به استخوان مفصل ران، به خصوص سر استخوان فمور مختل می شود. کاهش خونرسانی به سلول های استخوان، باعث می شود اکسیژن و مواد مغذی کمتری به استخوان برسد و در نهایت، شاهد مرگ و نکروز استخوان خواهیم بود.
زمانی که سلول های استخوان آسیب می بینند، از میزان استحکام استخوان کاسته می شود و استخوان از بین خواهد رفت. سیاه شدن استخوان را جدی گرفته و برای درمان به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه نمایید.
علت سیاه شدن سر استخوان ران
علت اصلی سیاه شدن سر استخوان ران به طور قطعی مشخص نیست. زمانی که استخوان از بین می رود، ساختار حمایتی مفصل و غضروف نیز از بین خواهد رفت و احتمال بروز و پیشرفت آرتریت بیشتر می شود.
بسیاری از بیمارانی که درگیر سیاه شدن سر استخوان ران می شوند، کورتون و یا مشروبات الکلی مصرف می کنند. کم خونی داسی شکل، ترومای ران مانند دررفتگی و یا شکستگی، لوپوس و برخی بیماری های ژنتیکی از جمله عوامل موثر در بروز این اختلال هستند.
علائم و نشانه های سیاه شدن سر استخوان ران
سیاه شدن سر استخوان ران، علائم هشدار دهنده کمی دارد. بیماران اغلب از درد و مشکلات راه رفتن شکایت می کنند. از جمله علائم شایع این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دردی که در ناحیه کشاله ران احساس می شود
- احساس درد به هنگام حرکت دادن ران
- مشکلات راه رفتن و یا لنگیدن
اشعه ایکس و MRI از جمله تست هایی هستند که به تشخیص سیاه شدن سر استخوان ران کمک می کنند. ممکن است این اختلال در مراحل اولیه، با MRI تشخیص داده شود اما در مراحل بعد، تست اشعه ایکس کافی خواهد بود.
درمان سیاه شدن سر استخوان ران
• درمان غیر جراحی
پیشگیری از وارد آمدن فشار به ناحیه درگیر و استفاده از عصا و واکر هنگام راه رفتن، اولین و مهم ترین درمان غیر جراحی می باشد. از وارد آمدن ضربه و فشار به سطح آسیب دیده استخوان باید پیشگیری به عمل آید تا استخوان ترمیم یابد.
• درمان جراحی
– جراحی کور دکامپرشن
از این روش جراحی به منظور بهبود خونرسانی به استخوان فمور استفاده می شود، در حالی که فشار نیز از روی استخوان برداشته شود. روش کم تهاجمی که در آن هشت تا ده میلی متر از استخوان برداشته می شود تا علاوه بر برداشته شدن فشار، خونرسانی به سر فمور نیز به خوبی صورت گیرد.
جراحی کور دکامپرشن کمترین میزان عوارض و دوره نقاهت سریع و کوتاهی را به همراه دارد.
• گرافت استخوان
گرافت استخوان، مواد استخوانی سالمی را برای ناحیه به همراه خواهد داشت. گرافت هایی که از ناحیه ای از بدن خود فرد گرفته و در استخوان کاشته می شوند، اتوگرافت نام دارند. این گرافت ها عمدتا از لگن و یا دنده ها گرفته می شوند.
در چنین شرایطی، احتمال انتقال بیماری به حداقل می رسد و از آن جایی که حاوی سلول های رشد و پروتئین های خود فرد است، تاثیر بیشتری خواهد داشت.
در این روش می توان از گرافت های اهدایی نیز استفاده کرد.
استئوتومی
این روش شامل چرخش ناحیه درگیر و برداشته شدن فشار از روی سطح استخوان می باشد. استخوان فمور و استابولوم برداشته می شود تا فشار در ناحیه مفصل ران تغییر کند. از پیچ ها و صفحات برای نگه داشتن مواد در پوزیشن جدید استفاده می شود.
در چنین شرایطی، غضروف جدید در تماس با سطح استخوان جدید قرار می گیرد تا میزان فشار تغییر پیدا کند. در بیشتر موارد، این روش جراحی برای افراد زیر سی سال توصیه می شود.
جراحی تعویض مفصل ران برای درمان سیاه شدن استخوان ران
گاهی ممکن است نیاز به جراحی تعویض مفصل ران باشد. در این روش، مواد مصنوعی جایگزین استابولوم و یا سر استخوان فمور می شوند. استخوان آسیب دیده نیز با دیگر مواد تعویض خواهد شد. در صورتی که تنها سر استخوان فمور تعویض شود، جراحی تعویض نیمه مفصل ران انجام می شود.
توصیه می شود بیمار بعد از جراحی در جلسات فیزیوتراپی شرکت کند. هدف از انجام این روش، تقویت قوای عضلانی و بهبود دامنه حرکتی مفصل درگیر می باشد.
به مدت شش تا دوازده هفته باید از وارد آمدن فشار به ناحیه درگیر خودداری شود، به همین خاطر، استفاده از عصا و واکر هنگام راه رفتن توصیه می شود.
بیمار بعد از طی شدن دوره نقاهت، به زندگی عادی خود باز خواهد گشت.
Source: https://www.verywellhealth.com/hip-osteonecrosis-2549681
Source: https://ceufast.com/course/osteonecrosis-of-the-hip-treatment
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
۰ Comments