به طور کلی می توان گفت که امروزه آرتروز زانو یکی از بیماری های شایع در بین عموم مردم به شمار می رود و در چندسال اخیر افراد بسیاری دچار این بیمار شده اند.
اغلب می توان گفت که سبک زندگی، میزان فشار و استفاده از زانو، عوامل ژنتیکی و برخی عوامل دیگر در بروز آرتروز زانو بسیار موثر هستند و می توانند زمینه ساز بروز این بیماری باشند.
آرتروز زانو در حقیقت یک بیماری تخریبی در مفصل زانو است که موجب از بین رفتن بافت غضروفی می شود.این مسئله موجب سایش استخوان بر روی یکدیگر می شوند و درد شدیدی را به همراه دارند.
ما در این مقاله قصد داریم در خصوص آرتروز زانو و علل بروز آن اطلاعاتی را به شما بدهیم پس در ادامه با ما همراه باشید.
آناتومی زانو
به طور کلی می توان گفت که مفصل زانو یکی از پیچیده ترین مفصل ها در بدن به شمار می رود و از قسمت های مختلفی تشکیل شده است و به دلیل اینکه تمامی وزن فرد را تحمل می کند و کارکرد بیشتری دارد در حقیقت بیشتر در معرض آسیب قرار می گیرد.
همچنین آسیب به هر قسمت از ساختار مفصل زانو موجب بروز مشکلاتی جدی می شود و می تواند انجام فعالیت هایی نظیر راه رفتن، بالا رفتن از پله و …. را برای فرد دشوار کند.
ساختار مفصل زانو عبارتند از :
استخوان ها
مفصل زانو از دو استخوان تشکیل شده است که در قسمت بالا، استخوان ران که به آن استخوان فمور نیز گفته می شود و استخوان ساق پا یا استخوان تیبیا تشکیل شده است و در مرکز این دو استخوان کشکک زانو وجود دارد.
وظیفه کشکک زانو کاهش ساییدگی بین استخوان ها و محافظت از مفصل زانو است.
غضروف
مفصل زانو دارای تعدادی غضروف در بین استخوان ها است.
در حقیقت غضروف ها در بین خود دارای مایع ای ژل مانندی هستند که این مایع در بین غضروف ها موجب کاهش سایش استخوان و از بین رفتن استخوان ها می شود.
همچنین غضروف های موجود در بین مفصل زانو موجب لغزش بیشتر استخوان ها بر روی یکدیگر می شوند و استخوان ها توسط آن به راحتی بر روی یکدیگر حرکت می کنند.
به طور کلی وظیفه غضروف ها جلوگیری از فرسایش و تخریب استخوان ها است.
رباط
به طور کلی رباط ها در مفصل زانو به نگهداری استخوان در کنار یکدیگر کمک می کنند و موجب می شوند که استخوان ها به طور ثابت در کنار یکدیگر قرار بگیرند.
تاندون
تاندون ها در مفصل زانو وظیفه نگهداری عضلات اطراف استخوان ها را دارند و موجب نگهداری عضلات می شوند.
آرتروز زانو چیست؟
همانطور که گفته شد آرتروز زانو یک بیماری تخریبی است که موجب تخریب غضروف های بین مفاصل شده و با از بین رفتن غضروف ها، سایش استخوان بر روی یکدیگر افزایش پیدا کرده و از بین می روند. سایش استخوان بر روی یکدیگر با درد بسیاری همراه است و در اغلب مواقع ممکن است که باعث دشواری در انجام فعالیت های روزمره فرد شود.
آرتروز اغلب ممکن است بر اثر عوامل مختلف بروز کند اما می توان گفت که یکی از شایع ترین دلایل آن افزایش سن است؛ زیرا که افزایش سن موجب فرسودگی استخوان ها و غضروف ها شده و در نتیجه استخوان ها در این ناحیه بیشتر در معرض تخریب و فرسایش قرار می گیرند اما لازم به ذکر است که افراد جوان نیز ممکن است به این بیماری دچار شوند.
همچنین آرتروز زانو در اصطلاح پزشکی با نام استئوآریت شناخته می شود. این بیماری در واقع یک بیماری پیش رونده است و گسترش پیدا می کند.
به طور دقیق تر در طی بیماری آرتروز زانو، بافت غضروفی بین مفصل فرسایش پیدا می کند و در نتیجه این فرسایش و تخریب، استخوان ها به یکدیگر نزدیک تر شده و بیشتر سایش پیدا می کنند.
سایش استخوان ها بر روی یکدیگر موجب بروز زائده های استخوانی، زانو درد، خشکی و کاهش توانایی حرکتی می شود که هر کدام از این مسائل می توانند مشکلات بسیاری را برای فرد ایجاد کنند.
علل بروز آرتروز زانو
همانطور که گفته شد آرتروز زانو ممکن است بر اثر عوامل متفاوتی به وجود بیاید اما برخی عوامل وجود دارند که زمینه ساز بروز این بیماری هستند.
برخی از علل بروز آرتروز زانو عبارتند از:
افزایش سن
همانطور که گفته شد افزایش سن یکی از عوامل موثر در بروز آرتروز زانو است زیرا که افزایش سن موجب تخریب و فرسودگی مفصل و غضروف ها می شود.
چاقی
چاقی و افزایش وزن بیش از حد نیز یکی از عوامل موثر در بروز آرتروز زانو است؛ زیرا همانطور که گفته شد مفصل زانو به علت تحمل وزن فرد،
فشار بسیاری را متحمل می شود و افزایش وزن موجب می شود که مفصل زانو بیشتر تحت فشار قرار بگیرد؛ این موضوع با تخریب غضروف ها و فرسایش استخوان ها و بروز آرتروز زانو همراه است.
در حقیقت می توان گفت که افزایش وزن با آرتروز زانو رابطه نزدیکی دارد.
فشار آوردن به زانو
اغلب ممکن است افراد بر اثر شرایط شغلی و سبک زندگی فشار بسیاری بر مفصل زانوی خود بیاورند که این مسئله می تواند زمینه ساز بروز آرتروز زانو باشد.
آسیب های جدی و مکرر به مفصل زانو
آسیب های مکرر و جدی به مفصل زانو می تواند زمینه ساز بروز آرتروز زانو باشد و منجر به تحلیل بافت غضروفی زانو شده و فرسایش استخوان ها بر روی یکدیگر را به همراه داشته باشد.
برخی دیگر از علل بروز آرتروز زانو شامل موارد زیر است:
- کشیدگی عضلات
- پارگی رباط
پارگی منیسیک زانو - بیماری های عفونی
- شکستگی
- بیماری های مفصلی
- ضربه
علائم آرتروز زانو
همواره می توان گفت که آرتروز زانو مانند اغلب بیماری ها با علائم و نشانه هایی همراه است و می تواند مشکلاتی را در انجام فعالیت ها برای فرد به وجود اورد.
- درد
- خشکی مفصل زانو
- محدودیت حرکت
- صدا دادن مفصل زانو
- ورم زانو
- احساس ضعف و خالی بودن مفصل
- تحلیل عضلات زانو
- التهاب
- سفتی زانو
- افزایش حجم مفصل زانو
آرتروز زانو چگونه تشخیص داده می شود؟
به طور کلی در صورت مشاهده علائم ذکر شده در مقاله بالا، باید به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید،
متخصص ارتوپد با معاینه فیزیکی مفصل زانو، مشاهده علائم و انجام برخی آزمایش ها و عکسبرداری از مفصل زانو نظیر ام آر ای، سی تی اسکن و رادیولوژی به بررسی و تشخیص آرتروز زانو می پردازد.
همچنین لازم به ذکر است تشخیص آرتروز زانو تنها توسط پزشک متخصص ارتوپدی با تجربه و دارای علم و آگاهی کافی امکان پذیر است.
درمان آرتروز زانو
در حقیقت می توان گفت که آرتروز زانو درمان قطعی ندارد اما با مراجعه به پزشک متخصص و آغاز روند درمانی می توانید از پیشرفت و گسترش این بیماری جلوگیری کنید؛ زیرا که عدم پیشگیری از بیماری می تواند مشکلات جدی را برای فرد به وجود آورد.
برخی از روش های درمانی آرتروز زانو عبارتند از:
- مصرف دارو و دارو درمانی
- فیزیوتراپی
- تزریق ژل به زانو
- تغییر سبک زندگی
- کاهش وزن
- تغذیه مناسب
- جراحی تعویض مفصل زانو
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
0 دیدگاه