از علت تا درمان آرتروز زانو

از علت تا درمان آرتروز زانو شامل چه مواردی می‌شود؟ به طور کلی می‌توان گفت که امروزه آرتروز زانو یکی از بیماری های شایع در بین عموم مردم به شمار می‌رود و در چند سال اخیر افراد بسیاری دچار این بیمار شده اند. اغلب می‌توان گفت که سبک زندگی، میزان فشار و استفاده از زانو، عوامل ژنتیکی و برخی عوامل دیگر در بروز آرتروز زانو بسیار موثر هستند و می‌توانند زمینه ساز بروز این بیماری باشند. آرتروز زانو در حقیقت یک بیماری تخریبی در مفصل زانو است که موجب از بین رفتن بافت غضروفی می‌شود. این مسئله موجب سایش استخوان بر روی یکدیگر می‌شوند و درد شدیدی را به همراه دارند. ما در این مقاله قصد داریم در خصوص آرتروز زانو و علل بروز آن اطلاعاتی را به شما دهیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.

آناتومی زانو

به طور کلی می‌توان گفت که مفصل زانو یکی از پیچیده ترین مفصل ها در بدن به شمار می‌رود و از قسمت های مختلفی تشکیل شده است و به دلیل اینکه تمامی وزن فرد را تحمل می‌کند و کارکرد بیشتری دارد در حقیقت بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرد. همچنین آسیب به هر قسمت از ساختار مفصل زانو موجب بروز مشکلاتی جدی می‌شود و می‌تواند انجام فعالیت هایی نظیر راه رفتن، بالا رفتن از پله و … را برای فرد دشوار کند. ساختار مفصل زانو عبارتند از:

استخوان ها

مفصل زانو از دو استخوان تشکیل شده است که در قسمت بالا، استخوان ران که به آن استخوان فمور نیز گفته می‌شود و استخوان ساق پا یا استخوان تیبیا تشکیل شده است و در مرکز این دو استخوان کشکک زانو وجود دارد. وظیفه کشکک زانو کاهش ساییدگی بین استخوان ها و محافظت از مفصل زانو است.

غضروف

مفصل زانو دارای تعدادی غضروف در بین استخوان ها است. در حقیقت غضروف ها در بین خود دارای مایع ای ژل مانندی هستند که این مایع در بین غضروف ها موجب کاهش سایش استخوان و از بین رفتن استخوان ها می‌شود. همچنین غضروف های موجود در بین مفصل زانو موجب لغزش بیشتر استخوان ها بر روی یکدیگر می‌شوند و استخوان ها توسط آن به راحتی بر روی یکدیگر حرکت می‌کنند. به طور کلی وظیفه غضروف ها جلوگیری از فرسایش و تخریب استخوان ها است.

رباط

به طور کلی رباط ها در مفصل زانو به نگهداری استخوان در کنار یکدیگر کمک می‌کنند و موجب می‌شوند که استخوان ها به طور ثابت در کنار یکدیگر قرار بگیرند.

تاندون

تاندون ها در مفصل زانو وظیفه نگهداری عضلات اطراف استخوان ها را دارند و موجب نگهداری عضلات می‌شوند.

آرتروز زانو چیست؟

همانطور که گفته شد آرتروز زانو یک بیماری تخریبی است که موجب تخریب غضروف های بین مفاصل شده و با از بین رفتن غضروف ها، سایش استخوان بر روی یکدیگر افزایش پیدا کرده و از بین می‌روند. سایش استخوان بر روی یکدیگر با درد بسیاری همراه است و در اغلب مواقع ممکن است که باعث دشواری در انجام فعالیت های روزمره فرد شود. آرتروز اغلب ممکن است بر اثر عوامل مختلف بروز کند اما می‌توان گفت که یکی از شایع ترین دلایل آن افزایش سن است؛ زیرا که افزایش سن موجب فرسودگی استخوان ها و غضروف ها شده و در نتیجه استخوان ها در این ناحیه بیشتر در معرض تخریب و فرسایش قرار می‌گیرند اما لازم به ذکر است که افراد جوان نیز ممکن است به این بیماری دچار شوند. همچنین آرتروز زانو در اصطلاح پزشکی با نام استئوآریت شناخته می‌شود. این بیماری در واقع یک بیماری پیش رونده است و گسترش پیدا می‌کند. به طور دقیق تر در طی بیماری آرتروز زانو، بافت غضروفی بین مفصل فرسایش پیدا می‌کند و در نتیجه این فرسایش و تخریب، استخوان ها به  یکدیگر نزدیک تر شده و بیشتر سایش پیدا می‌کنند. سایش استخوان ها بر روی یکدیگر موجب بروز زائده های استخوانی، زانو درد، خشکی و کاهش توانایی حرکتی می‌شود که هر کدام از این مسائل می‌توانند مشکلات بسیاری را برای فرد ایجاد کنند.

علل بروز آرتروز زانو

همانطور که گفته شد آرتروز زانو ممکن است بر اثر عوامل متفاوتی به وجود بیاید اما برخی عوامل وجود دارند که زمینه ساز بروز این بیماری هستند. برخی از علل بروز آرتروز زانو عبارتند از:

افزایش سن

همانطور که گفته شد افزایش سن یکی از عوامل موثر در بروز آرتروز زانو است زیرا افزایش سن موجب تخریب و فرسودگی مفصل و غضروف ها می‌شود.

چاقی

چاقی و افزایش وزن بیش از حد نیز یکی از عوامل موثر در بروز آرتروز زانو است؛  زیرا همانطور که گفته شد مفصل زانو به علت تحمل وزن فرد، فشار بسیاری را متحمل می‌شود و افزایش وزن موجب می‌شود که مفصل زانو بیشتر تحت فشار قرار بگیرد؛ این موضوع با تخریب غضروف ها و فرسایش استخوان ها و بروز آرتروز زانو همراه است. در حقیقت می‌توان گفت که افزایش وزن با آرتروز زانو رابطه نزدیکی دارد.

فشار آوردن به زانو

اغلب ممکن است افراد بر اثر شرایط شغلی و سبک زندگی فشار بسیاری بر مفصل زانوی خود بیاورند که این مسئله می‌تواند زمینه ساز بروز آرتروز زانو باشد.

آسیب های جدی و مکرر به مفصل زانو

آسیب های مکرر و جدی به مفصل زانو می‌تواند زمینه ساز بروز آرتروز زانو باشد و منجر به تحلیل بافت غضروفی زانو شده و فرسایش استخوان ها بر روی یکدیگر را به همراه داشته باشد. برخی دیگر از علل بروز آرتروز زانو شامل موارد زیر است:

• کشیدگی عضلات
• پارگی رباط
• بیماری های عفونی
• شکستگی
• بیماری های مفصلی
• ضربه
• پارگی منیسیک زانو

آرتروز زانو چه علائمی دارد؟

آرتروز زانو یک بیماری مزمن و التهابی است که موجب تخریب غضروف زانو می‌شود. این بیماری ممکن است باعث درد، سفتی و محدودیت حرکت زانو شود. علائم آرتروز زانو ممکن است به طور تدریجی افزایش یابد و در برخی از موارد ممکن است باعث محدودیت کارایی فرد شود. در ادامه به بررسی علائم آرتروز زانو می‌پردازیم.

درد زانو

یکی از علائم اصلی آرتروز زانو، درد است. این درد ممکن است به صورت مزمن یا تشدید شده ظاهر شود و معمولاً با فعالیت‌های روزمره افزایش می‌یابد. در برخی از موارد، درد ممکن است شبانه‌روز ادامه داشته و خواب را تحت تاثیر قرار دهد.

سفتی زانو

فرد مبتلا به آرتروز زانو ممکن است احساس سفتی و گیر کردن زانو را تجربه کند. این علامت معمولاً نشان‌دهنده تخریب و خشک شدن غضروف زانو است.

تورم زانو

آرتروز ممکن است باعث تورم و ورم زانو شود که معمولاً به صورت دائم یا متناوب ظاهر می‌شود. تورم زانو ممکن است منجر به محدودیت حرکت و ناراحتی شود.

صدای خش خش

هنگام حرکت زانو، فرد مبتلا به آرتروز ممکن است صدای خش خش یا خراشیدن در زانو تجربه کند که نشان‌دهنده تخریب غضروف است.

تغییرات در شکل زانو

در برخی از موارد، آرتروز زانو باعث تغییرات در شکل زانو می‌شود. این تغییرات ممکن است شامل خم شدن یا خم شدگی زانو باشد.

محدودیت حرکت

فعالیت‌های روزمره مثل پله رفتن، خروج و ورود از خودرو، خروج و ورود از صندلی و حتی راه رفتن برای فرد مبتلا به آرتروز زانو دشوار و ناراحت کننده می‌شود.

علائم دوره‌ای

 در برخی از موارد، علائم آرتروز زانو به صورت دوره‌ای و با تشدید و کاهش مطالعه می‌شود.

با توجه به این علائم، در صورت تجربه هرگونه علائم ذکر شده، توصیه می‌شود که فرد به بهترین متخصص ارتوپد تهران مراجعه کند تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کند.

آرتروز زانو چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص صحیح آرتروز زانو بسیار مهم است تا بتوان به موقع درمان مناسب را شروع کرد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. برای تشخیص آرتروز زانو، پزشک از انواع مختلف روش‌های تصویربرداری و آزمایش‌ها استفاده می‌کند. در ادامه به برخی از این روش‌ها می‌پردازیم: 

اشعه ایکس

این یکی از روش‌های اولیه برای تشخیص آرتروز زانو است. با استفاده از اشعه ایکس، پزشک می‌تواند تغییرات در استخوان‌ها و غضروف زانو را مشاهده کند که نشان دهنده وجود آرتروز است.

آرتروگرافی

آرتروگرافی یک روش تصویربرداری پیشرفته‌تر است که با استفاده از ماده حاجب، تصاویر دقیق‌تر و جامع‌تر از مفصل زانو ارائه می‌دهد. این روش به پزشک کمک می‌کند تا نقاط فشار و تغییرات در غضروف را به صورت دقیق‌تر مشاهده کند.

آنژیوگرافی

در این روش، ماده حاجب به عروق خونی تزریق می‌شود تا بهبود در عروق محلی و نقاط فشار در مفصل زانو را نشان دهد. این روش به پزشک کمک می‌کند تا علائم التهاب و نقاط فشار را شناسایی کند.

آزمایش خون

برخی از نمونه‌های خون مانند سطح سرمولارتین و فاکتور رشد ترومبوسایت، به عنوان نشانگرهای بالینی برای تشخیص آرتروز زانو استفاده می‌شوند. این آزمایشات ممکن است به پزشک کمک کنند تا وضعیت التهاب و تخریب در زانو را بررسی کند.

آرتروسکوپی

آرتروسکوپی یک روش جراحی است که با استفاده از یک دستگاه آرتروسکوپ، پزشک می‌تواند به صورت مستقیم در داخل مفصل زانو نگاه کند و تغییرات و نقاط فشار را بررسی کند.

با توجه به این روش‌های تصویربرداری و آزمایش‌ها، پزشک می‌تواند تشخیص صحیح آرتروز زانو را قطعی کند و برنامه درمان مناسب را برای بیمار تعیین کند. در صورت تشخیص زودرس و شروع به مراقبت مناسب، می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و بهبود وضعیت بالینی بیمار را تسریع کرد.

درمان آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو به منظور کاهش درد، بهبود عملکرد و کنترل التهاب است. درمان آرتروز زانو بستگی به مرحله بیماری، شدت علائم و نیازهای فرد دارد. در ادامه روش‌های مختلف درمان آرتروز زانو را بیان می‌کنیم.

تغییرات در سبک زندگی

اولین گام در درمان آرتروز زانو، ایجاد تغییرات در سبک زندگی فرد است. این شامل کاهش وزن در صورت لزوم، انجام تمرینات ورزشی مناسب به منظور تقویت عضلات پیرامون زانو و افزایش انعطاف‌پذیری است. همچنین، استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا پشتیبان‌های زانو نیز می‌تواند به کاهش فشار وارده بر زانو کمک کند.

داروها

در صورت لزوم، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) یا داروهای تسکین دهنده درد تجویز کند. این داروها می‌توانند به کاهش التهاب و درد در محل مبتلا کمک کنند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی یک روش موثر در درمان آرتروز زانو است. با انجام تمرینات و حرکات خاص توسط فیزیوتراپیست، عضلات پیرامون زانو تقویت شده و انعطاف‌پذیری بهبود می‌یابد. همچنین، فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد زانو کمک کند.

تزریقات موضعی

در صورت عدم تاثیر داروها و فیزیوتراپی، پزشک ممکن است تزریقات موضعی مانند کورتیکواستروئیدها یا اسید هیالورونیک به محل مبتلا تجویز کند. این تزریقات ممکن است به کاهش التهاب، درد و بهبود حالت زانو کمک کنند.

جراحی

در موارد شدید آرتروز زانو که بهبود با روش‌های دیگر دست‌پذیر نبوده، جراحی ممکن است الزامی باشد. در جراحی آرتروپلاستی زانو، بخش‌های خراب شده از زانو جایگزین شده و عملکرد زانو بهبود می‌یابد.