جراحی تعویض مفصل ران جراحی است که با پروتز انجام شده و مفصل مصنوعی روی مفصل ران قرار می‌گیرد. این جراحی معمولا زمانی انجام میشود که سایر گزینه های درمانی موفق به تسکین و درمان درد نشده اند. این روش باید با برداشتن مفصل دردناک، راه رفتن را آسان تر کند. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی درباره تعویض مفصل ران برای شما بیان کنیم، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
جراحی تعویض مفصل ران چگونه انجام می شود؟
برای انجام جراحی تعویض مفصل ران ابتدا روی قسمتی از پوست لگن بیمار شکافی ایجاد شده و با برش، بافت های پوست و عضلات مفصل ران مشخص میشود. سپس سر استخوان ران بیرون آورده شده و با اره جدا میشود. در ادامه آن قسمت برداشته شده و این کار موجب دیده شدن حفره استابولوم میشود. در ادامه با یک رنده مخصوص که به شکل نیمکره بوده غضروف آسیب دیده از داخل حفره استابولوم خارج میشود. سپس کاسه فلزی که کاپ نام دارد داخل این حفره استخوانی ایجاد شده قرار داده میشود. در برخی موارد ممکن است برای اتصال کاپ استخوان لگن از پیچ هم استفاده شود. سپس پزشک یک نیمکره پلاستیکی داخل کاسه فلزی یا کاپ قرار می‌دهد که این قطعه وظیفه ی غضروف را انجام می‌دهد. به دلیل این که سطح بیرونی کاپ معمولا زبر و خشن است، این امر موجب میشود استخوان به تدریج داخل ناهمواری های سطح آن رشد کرده و اتصال محکمی بین استخوان و کاپ ایجاد شود. بدین ترتیب کاسه فلزی مفصل مصنوعی به استخوان لگن محکم متصل میشود. گاهی اوقات برای اتصال مفصل مصنوعی ران به استخوان از مواد خاصی به نام سیمان استخوانی استفاده میشود. در ادامه بالای استخوان ران سوراخ شده و یک پروتز به نام استم یا پایه در داخل استخوان ران قرار گرفته و یک گوی موقتی روی استم گذاشته میشود. با قرار گرفتن سر کروی در داخل کاسه مصنوعی مفصل ران جایگذاری انجام شده و قسمت های آن در کنار هم قرار می‌گیرند. پس از آن پزشک با حرکت دادن ران، دامنه حرکتی مفصل مصنوعی و پایداری آن را بررسی می‌کند و زمانی که مطمئن شد مفصل مصنوعی پایدار است سر اصلی را که معمولا از جنس فلز یا پلاستیک است در داخل کاسه پلاستیکی از جنس پلی اتیلن قرار می‌دهد. در انتهای جراحی محل جراحی کاملا شسته و تمیز میشود و در نهایت پوست بخیه زده میشود.
جراحی تعویض مفصل ران چقدر طول می‌کشد؟
به طور متوسط، جراحی های تعویض مفصل ران حدود دو ساعت طول می‌کشد. تعویض جزئی لگن ممکن است به زمان کمتری نیاز داشته باشد و تعویض مفصل ران ممکن است بیشتر طول بکشد. عوارض حین جراحی نیز ممکن است زمان جراحی را افزایش دهد. ممکن است بلافاصله پس از عمل و در طول نقاهت به تصویربرداری مانند اشعه ایکس نیاز داشته باشید تا تأیید شود که جراحی شما موفقیت آمیز بوده و ران جدید شما به خوبی بهبود می‌یابد.
جراحی تعویض مفصل ران برای چه کسانی مناسب است؟
در صورت وجود درد، التهاب و آسیب قابل توجه به مفصل ران به دلیل شرایطی که در ادامه آن ها را بیان می‌کنیم انجام جراحی تعویض مفصل لگن برای شما مناسب می‌باشد:
- استئوآرتریت
- روماتیسم مفصلی
- استئونکروز (نکروز عروقی)
- آسیب هایی مانند شکستگی لگن
- تومور در مفصل ران
آیا به تعویض مفصل ران نیاز دارم؟
هنگامی که کیفیت زندگی شما به دلیل درد لگن کاهش می‌یابد، ممکن است زمان تعویض مفصل ران فرا رسیده باشد. علائم کاهش کیفیت زندگی عبارتند از:
- ناتوانی در داشتن خوابی آرام به دلیل درد
- مشکل در انجام کارهای ساده مانند پوشیدن لباس یا بالا رفتن از پله ها
- ناتوانی در مشارکت کامل در فعالیت هایی که از آن لذت می‌برید.
در ابتدا، پزشک ممکن است درمان های دیگری مانند دارو را برای درد یا التهاب و کمک به راه رفتن، تزریق مفاصل و فیزیوتراپی را توصیه کند. اگر این اقدامات درد و سفتی را تسکین ندهد، جراحی تعویض مفصل ران ممکن است برای بازگرداندن عملکرد و بهبود کیفیت زندگی ضروری باشد.
انواع جراحی تعویض مفصل ران
چندین عامل به تعیین نوع تعویض مفصل ران کمک می‌کند. پزشک هر یک از موارد زیر را هنگام برنامه ریزی مراقبت از شما در نظر می‌گیرد. انواع جراحی تعویض مفصل ران عبارتند از:
تعویض کامل و جزئی:
بر اساس اینکه کدام قسمت ها نیاز به تعویض دارند، جراح تعویض کامل و جزئی را انجام می‌دهد. در طی تعویض کامل مفصل ران، هم توپ و هم سوکت تعویض می‌شوند. تعویض جزئی فقط توپ را جایگزین می‌کند (سر استخوان ران).
تعویض ران قدامی، خلفی و جانبی:
شاید بپرسید که جراح چگونه به مفصل ران دسترسی خواهد داشت؟ جراح ارتوپد می‌تواند از زوایای مختلف به مفصل ران دسترسی داشته باشد. سه راه متداول برای دسترسی به مفصل ران عبارتند از:
- از جلو (رویکرد قدامی تا تعویض مفصل ران)
- از پهلو (رویکرد جانبی برای تعویض مفصل ران)
- از پشت (رویکرد خلفی تا تعویض مفصل ران)
جایگزینی سنتی و کم تهاجمی:
تعویض ران با حداقل تهاجم با هدف به حداقل رساندن تأثیر جراحی بر روی بافت های سالم مانند ماهیچه ها و عروق خونی است. در حالی که جایگزینی قدامی ران به عنوان یک رویکرد کم تهاجمی به بازار عرضه شده است، امروزه جراحان ارتوپد از تکنیک های کم تهاجمی با تمام روش های جراحی برای دسترسی به مفصل ران استفاده می‌کنند. زمانی که جراحی کم تهاجمی باشد، جراح از طریق یک یا دو برش کوچک با کنار زدن عضلات به مفصل ران دسترسی پیدا می‌کند. این روش ممکن است مزایایی داشته باشد، مانند:
- خطر کمتر آسیب عضلانی
- درد کمتر
- بهبودی سریعتر و راحت تر
- لنگیدن کمتر
- بستری کوتاه تر در بیمارستان
- احتمال دررفتگی لگن کمتر است.
تعویض ران با حداقل تهاجم برای همه بیماران مناسب نیست. سن، وزن، سطح تناسب اندام و عوامل دیگر به جراح کمک می‌کند تا تصمیم بگیرد که آیا شما کاندیدای خوبی هستید یا خیر.
جراحی مجدد تعویض مفصل ران
ایمپلنت ران شما ممکن است به مرور زمان فرسوده یا شل شود. همچنین در صورت آسیب دیدگی یا دررفتگی ممکن است آسیب ببیند. ممکن است برای تعویض قسمت های آسیب دیده پروتز نیاز به جراحی تجدید نظر داشته باشید. بیشتر پروتزهای ران 2 سال یا بیشتر عمر می‌کنند. ممکن است بتوانید عمر ایمپلنت خود را با انجام ورزش های کم ضربه منظم، اجتناب از ورزش های ضربه ای شدید (مانند دویدن) و انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از افتادن افزایش دهید. خطر نادر تعویض مفصل ران، عفونت است، که اگر باکتری های در گردش خون در قطعات پروتز گیر کنند، می‌تواند اتفاق بیفتد. عفونت ممکن است نیاز به یک جراحی تجدید نظر برای برداشتن بافت های عفونی و یک دوره آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتری ها داشته باشد. هنگامی که عفونت از بین رفت، می‌توان یک پروتز جدید را دوباره وارد کرد. اگر تعویض جزئی مفصل ران (فقط قسمت توپی مفصل) داشتید، ممکن است برای تعویض سوکت نیز نیاز به جراحی مجدد داشته باشید.
مفصل جدید چه مدت پس از جراحی دوام خواهد داشت؟
حدود 85% مفصل های جدیدی که امروزه در جراحی های تعویض مفصل ران استفاده میشود، برای مدت زمانی در حدود 20 سال دوام داشته و ماندگار خواهد بود. با پیشرفت در تکنولوژی روش جراحی و مواد مورد استفاده در تولید مفصل مصنوعی، طول این عمر ایمپلنت افزایش پیدا می‌کند. حتما برای این که از عوارض جبران ناپذیر جلوگیری کرده و به بهترین نتیجه ی مورد نظر برسید برای انجام این جراحی به بهترین جراح تعویض مفصل ران در تهران مراجعه کنید
مزایای تعویض مفصل ران
برای رهایی از درد کشنده در ناحیه مفصل ران، بهترین گزینه جراحی تعویض مفصل ران می‌باشد. در ادامه مزایای تعویض مفصل را بیان می‌کنیم:
- بهبود در وضعیت راه رفتن و حرکت کردن اندام ها
- کاهش درد در هنگام پایین و بالا رفتن از پله ها
- هماهنگ بودن اندام های بالاتنه و پاها
مراقبت های بعد از تعویض مفصل ران
ریکاوری تعویض مفصل ران بلافاصله شروع میشود. پس از جراحی هر چه زودتر از جای خود بلند شوید و حرکت کنید. بیماران به محض اینکه نشان دهند که می‌توانند راه بروند، از پله ها بالا بروند و سوارماشین شوند، می‌توانند به خانه بروند. برخی از بیماران ممکن است زمانی را در بستری بگذرانند تا برای زندگی مستقل در خانه آماده شوند. چه بعد از جراحی به خانه بروید و چه به یک واحد توانبخشی، برای چند هفته به فیزیوتراپی نیاز خواهید داشت تا زمانی که قدرت عضلانی و دامنه حرکتی خوب را به دست آورید. جراح یا فیزیوتراپ می‌تواند به شما در مورد اینکه چه زمانی با کمک یا بدون کمک آماده راه رفتن هستید و چگونه درد خود را مدیریت کنید، به شما توصیه کند. در دوران نقاهت موارد زیر را برای بهبودی سریعتر رعایت کنید:
- ناحیه جراحی را تمیز و خشک نگه دارید. پزشک دستورالعمل های خاصی برای حمام کردن به شما می‌دهد.
- تمام داروها را طبق دستور مصرف کنید.
- جلسات فیزیوتراپی و تمرینات خانگی را کامل کنید.
- رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرید مگر اینکه دستور دیگری داده شده باشد.
- پا را بالا بیاورید و از یخ برای کنترل تورم استفاده کنید.
- تا زمانی که پزشکتان بگوید بی خطر است رانندگی نکنید.
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
۰ دیدگاه