آرتریت (Arthritis) نوعی بیماری است که در آن مفاصل دچار ورم والتهاب می شوند.این بیماری انواع مختلفی دارد که وجه تشابه همه آنها ملتهب شدن مفاصل است.از انواع شایع آن می توان به استئوآرتریت (آرتروز) وآرتریت روماتوئید(روماتیسم مفصلی) اشاره کرد.
آرتریت چه علائمی دارد؟
از آنجایی که این بیماری دارای انواع متفاوتی است بنابراین علائم آن نیز بسته به نوع بیماری فرق می کند.اما علائمی مانند درد و تورم و خشکی مفاصل تقریبا در تمامی انواع آن به صورت مشترک وجود دارد.
در بعضی از انواع آرتریت افزایش مایع مفصلی باعث ایجاد درد در مفصل در زمان حرکت کردن می شود.بعضی آرتریت ها نیز می توانند با تب،ضعف و بی اشتهایی همراه باشند.درانواع دیگر آرتریت ممکن است دستگاه گوارش،پوست و چشم درگیر شود.
انواع مختلف بیماری آرتریت
استئوآرتریت (آرتروز)
در بیماری آرتروز که به آن ساییدگی مفصل نیز گفته می شود بافت غضروف به مرور تخریب می شود.در این بیماری مفصل انعطاف پذیری خود را از دست می دهد و به دنبال آن دچار ساییدگی می شود.
بیماری استئوآرتریت بیشتر مفاصل ران،زانو،ستون مهره ها و دست بروز می کند و باعث ایجاد دردهای مفصلی و محدودیت حرکتی در مفاصل می شود.
آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است.بیماری خود ایمنی بیماری است که در آن سیستم ایمنی به سلول های بدن حمله می کند و باعث ایجاد تورم و درد در نواحی آسیب دیده می شود.
روماتیسم مفصلی سینوویوم (پوشش مفاصل) را در دست ها و زانو ها مورد حمله قرار می دهد وموجب تورم در آن می شود.آرتریت روماتوئید همچنین می تواند بر بافت ریه ها،چشم ها و قلب نیز تاثیر گذار باشد.
در بیماری آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی ممکن است شاهد علائمی مانند خستگی، درد عضلانی، تب خفیف، کاهش وزن و بی‌حسی ویا احساس گزگز دست‌ها باشیم.
این بیماری ابتدا مفاصل کوچکتر مانند انگشتان دست و پا تحت تأثیر قرار می دهد و به تدریج مفاصل دیگر را نیز درگیر می کند.مفاصلی که ممکن است درگیر این بیماری شوند مفاصل مچ دست وپا، زانو،آرنج،شانه،لگن و گردن است .
از دیگر علائم بیماری روماتیسم مفصلی می توان به کاهش تراکم استخوان، ضعف عضلانی، مشکلات پوستی، مشکلات چشمی (شامل التهاب ، قرمزی و درد چشم)، التهاب ریه و عروق خونی اشاره کرد.گاهی نیز ممکن است بیماردچار خشکی مفاصل خصوصا زمان بیدار شدن از خواب شود.
روماتیسم مفصلی کودکان
این بیماری که در افراد زیر 16 سال به وجود می آید و علائم آن شبیه به روماتیسم مفصلی است .روماتیسم کودکان ممکن است باعث ایجاد علائمی مانند تب،کاهش اشتها،کاهش وزن و کم خونی شود.
آرتریت سپتیک
این نوع از آرتریت که با نام های دیگری مانند عفونت مفصل یا آرتریت عفونی نیز شناخته می شود باعث ایجاد تورم حاد مفصل می شود.
در آرتریت عفونی یک میکروب وارد فضای مفصل می شودو به دنبال آن غضروف مفصل را تخریب می کند. از علایم این بیماری می توان به قرمزی و گرمای مفصل به همراه تب و لرز اشاره کرد.
آرتریت روماتوئید بعد از تروما
آرتریت روماتوئید بعد از تروما در اثر آسیب مفصلی به وجود می آید. در صورت گسترش شکستگی استخوان به مفصل،غضروف صاف پوشاننده رویه ها آسیب خواهد دید. دراثر ناهمواری رویه ها هنگام حرکت مفصل اصطحکاک ایجاد می شود و این اتفاق به مرور زمان سبب بروز آرتریت خواهد شد.
آرتریت پسوریاتیک
این عارضه با به نوعی مربوط به بیماری پسوریازیس پوستی است. آرتریت با وجود اینکه مفاصل بزرگ تری مانند زانو را درگیر می کند، اما علائم بیماری در نواحی کوچک تری مانند مفاصل دیستال نوک انگشتان دست ها و پاها خود را نشان می دهند.
عواملی که مستعد کننده آرتریت است
افزایش سن،جنسیت و ژنتیک از جمله عوامل مستعد کننده آرتریت هستند.اما در این میان بیماری های عفونی یا زمینه ای مانند لوپوس یا عفونت لثه نیز می توانند باعث بروز آرتریت شوند.
شکشته شدن استخوان در محل مفصل و یا خراب شدن غضروف آن بر اثر کار زیادی نیز از عوامل زمینه ساز بیماری هستند.از طرف دیگر می توان گفت استرس و استعمال دخانیات نیز می توانند محرک هایی برای ایجاد بیماری باشند.
نحوه تشخیص بیماری آرتریت
برای تشخیص بیماری آرتریت از طریق بررسی سوابق پزشکی ،معاینه فیزیکی بیمار و آزمایش خون صورت می گیرد.در مواردی نیز از تصویر برداری به وسیله اشعه ایکس برای تشخیص سایر عوامل بیماری و کنترل پیشرفت آن استفاده می شود.
درمان بیماری آرتریت
در واقع باید بگوییم که هیچ درمان خاصی برای بیماری آرتریت وجود ندارد و در پروسه درمان سعی بر کاهش علائم بیماری و بهبود وضعیت بیمار است.
از آنجایی که این بیماری انواع مختلفی دارد درمان آن نیز بسته به نوع بیماری فرق می کند.
درمان بیماری آرتریت با دارو:
در بیمارانی که قادر به استفاده از داروهای التهابی نیستند مانند بیماران کلیوی یا کبدی، تزریق کورتیزون به داخل مفصل می تواند به تسکین درد و تورم کمک کند.
همچنین تزریق هیالورونیک اسید در زانو برای لغزندگی مفصل کمک کننده است .
درمان بیماری آرتریت با ورزش:
انجام تمرینات ورزشی مخصوص و فیزیوتراپی می تواند برای تقویت عضلات اطراف مفصل مفید واقع شود.کاهش وزن و داشتن رژیم غذایی سالم نیز می تواند در کاهش درد مفصل و بهبود عملکرد آن کمک بسیار تأثیر گذار باشد.
درمان بیماری آرتریت با جراحی:
در صورتی که از درمان های غیر جراحی نتیجه ای حاصل نشود و به کنترل بیماری و علائم آن کمکی نکند،پزشک جراحی را برای بیمار تجویز می کند.
این جراحی ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- برداشتن پوشش مفصلی آسیب دیده بیمار
- تراز کردن مجدد مفاصل
- اتصال قسمت انتهایی استخوان مفاصل با یکدیگر به منظور جلوگیری از جابجایی مفصل و ایجاد درد
- تعویض کردن مفصل به طور کامل
متخصص ارتوپدی و تورماتولوژی و آسیب های ورزشی
فلوشیپ جراحی تومورهای استخوانی و عضلانی
عضو انجمن بین الملی حفظ اندام امریکا و اروپا ( ISOLS )
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ( IOA )
استاد یار دانشگاه
0 دیدگاه